Tiroid bezinde görülen kanserlerin %70 – %80 kadarını oluşturan papiller tiroid kanseri, ultrason ve iğne biyopsisi gibi teşhis yöntemlerinin gelişmesi ile muhtemelen vücudun en sık teşhis edilen kanserlerinden biri halini almıştır. Özellikle 45 yaş altı bireylerde, çoğu kez başarılı bir şekilde tedavi edilebilen ve sonuçlarının en yüz güldürücü olduğu kanser türlerinden biridir.

Yavaş büyüyen bu tümör, kimi zaman boyundaki lenf bezelerine metastaz (sıçrama) yapabilmektedir. Ameliyatla tiroid bezinin tümör içeren yarısının ya da tamamının çıkartılması, kimi zaman da boyundaki lenf bezelerinin vücuttan temizlenmesi (boyun diseksiyonu) ve sonrasında da gerekliliğe göre radyoaktif iyot tedavisi ile hastanın tamamiyle sağlığına kavuşması, sık rastladığımız bir durumdur.

Tiroid bez dokusunda 1cm’den küçük bir tiroid nodülünün, papiller tiroid kanseri içerdiğinin anlaşılması durumunda artık mikropapiller tiroid kanseri söz konusudur. Bu durum şu şekillerde karşımıza çıkabilir:

1. Nodülün, ultrasonda şüpheli bulgular göstermesi üzerine ince iğne biyopsisi ile içinden alınan örneklerin tiroid papiller kanseri varlığını göstermesi,
2. Ameliyatla çıkartılan tiroid dokusunda iri nodüllerde değil de, 1cm’den küçük bir veya birden fazla papiller kanser odağı saptanması.
3. Boyundaki lenf bezelerinde papiller kanser odağı saptanması üzerine, boyun diseksiyonu yanı sıra tiroid bezinin de çıkartılması ile bu bezin patoloji uzmanları tarafından incelenmesi sırasında 1 cm’den küçük bir veya birden fazla papiller kanser odağının saptanması.

Mikropapiller tiroid kanserinin ayrıca özelliği, eğer boyun lenf bezelerine metastaz gibi bir durum yoksa, tümör tiroid bezi dokusunun içinde sınırlıysa, tiroid bezinin tümör içeren yarısının çıkartılmasıyla (bezin her iki yarısında tümör saptanması durumunda tamamının çıkartılması) yeterli tedavinin sağlanabilmesidir. Çoğu kez cerrahi tedavi yeterli olmakta, sonrasında ilaveten radyoaktif iyot tedavisi gibi bir yönteme ihtiyaç duyulmamaktadır. Yine de bu tür durumlarda, uygulanacak tedavi yöntemi, kişinin ve hastalığın özelliklerine, hekimin tercihine göre değişiklik gösterebilir.

Bu nedenle bu konudaki sorularınızı hekiminizle yüzyüze konuşmak daha doğru olabilir.

Bu hastalıkta veya şüphesinde temel tedavi cerrahidir. İnce iğne biyopsisi sonrasında tiroid bezi içinde papiller tiroid kanseri şüphesine veya teşhisine varıldıysa tiroid bezinin tümör içeren lobun (yarısının), ya da tamamının ameliyatla çıkartılması, çoğu kez standart tedavi yöntemidir.

Bu hastalıkta temel tedavi cerrahidir. Yapılacak cerrahinin kapsamı, örneğin; tiroid bezinin yarısının mı yoksa tamamının mı çıkartılacağının, boyun lenf bezlerinin temizlenip temizlenmeyeceğinin kararı, tedaviyi yönlendiren hekimler tarafından hastanın ve de hastalığın birçok özelliğine göre verilir.

Burada önemli olan, tiroid bezinin bir veya her iki yarısının, tümüyle çıkartılmasıdır. Bu durumda patoloji incelemesinin sonucuna göre tekrar bir ameliyat gerekme ihtimali azalmakta, eğer gerekirse de, yapılacak iş daha kolay ve sağlıklı olmaktadır. Cerrahın ve daha sonra tedaviye dahil olabilecek endokrinoloji ve nükleer tıp uzmanı hekimlerin işi daha kolaylaşmaktadır.

Bu hastalıkta tedaviyi yönlendiren hekimlerin tercihine göre radyoaktif iyot tedavisi, cerrahi tedavinin etkinliğini arttırmak için eklenebilmektedir.

Bir kez daha vurgulamak gerekirse, bu hastalığın temel tedavisi cerrahidir. Ameliyat sırasında tiroid bezinin bir lobu (yarısı) alınacaksa geriye o tarafta hiç doku bırakmamak, ya da çok az tiroid dokusu bırakmak esastır. Keza her iki taraf tiroid lobları çıkartılacaksa gene geride hiç doku bırakmamak ya da çok az tiroid dokusu bırakmak en sağlıklı ve doğru uygulama olacaktır.

Baş-boyun bölgesindeki kötü huylu tümörlerin cerrahi tedavisinin bir parçası da, hastalık içerdiği bariz veya muhtemel lenf bezelerinin sistematik bir şekilde, boyundaki hayati yapılara zarar vermeden çıkartılması, yani boyun diseksiyonu operasyonudur. Bu operasyon hemen her zaman, tümör dokusunun çıkartılmasıyla eş zamanlı olarak uygulanır.

Papiller tiroid kanseri de boyun lenf bezelerine metastaz (sıçrama) yapabilen bir tümördür. Bu nedenle, özellikle de iri tümörlerde öncelikle bu tümörün en sık metastaz yaptığı boyun ön bölge (bkz: şekilde VI – VII numaralı bölgeler) diseksiyonu çoğu kez önlem olarak uygulanır. Görünürde (muayenede, ultrason veya MR gibi tetkiklerde) bu bölgelerde lenf nodlarında metastaz varsa, tiroid bezinin çıkartılması sırasında diseksiyon, özellikle uygulanması gereken bir işlem halini almaktadır.

Papiller tiroid kanseri bazen de boynun yan kısımlarına (bkz: şekilde II – III – IV – V numaralı bölgeler) metastaz yapabilmektedir. Bu durum söz konusu olduğunda, bu bölgeleri içeren bir boyun diseksiyonu gerekli olabilmektedir.

Boyun diseksiyonunun gerekliliği konusunda hekiminiz sizi bilgilendirecektir.

Geçmişte tiroid bezi tümörleri arasında ikinci sıklıkta görüldüğü kabul edilen bu tümör tanısı, patoloji uzmanları tarafından günümüzde oldukça az konmaktadır. Bu kanser türü, papiller tiroid kanseri gibi tedaviye iyi cevap verir ve  tekrarlama ihtimali düşüktür.

Bu tümörde de temel tedavi cerrahi olarak tiroid bezinin tümör içeren yarısının ya da tamanının çıkartılması ve sonrasında takip eden hekimler tarafından gereklilik duyulursa radyoaktif iyot tedavisi uygulanmasıdır.

Bu tümör, papiller tiroid kanseri ile karşılaştırıldığında, boyun metastazına daha nadiren yol açar, buna karşın akciğer, kemik gibi uzak organ metastazların daha sık olduğu düşünülür.

Tiroid bezindeki nodülden alınan iğne biyopsisi, folliküler neoplasm veya lezyon olarak rapor edildiğinde, bu durum patoloğun kötü huylu folliküler kanser ve iyi huylu folliküler adenom tanıları arasında kararsız kaldığı anlamına gelmektedir. Böyle bir iğne biyopsisi tanısıyla karşılaşıldığında yapılması gereken nodülün bulunduğu tiroid lobunun (yarısının) ameliyatla çıkartılması ve daha detaylı incelemelerde bulabilmesi için patoloji uzmanına yollanmasıdır.

Ayrıca kimi zaman da, bu kanserin metastaz yaptığı bölgelerden (akciğer, kemik, karaciğer vb.) alınan biyopsiler ile metastazların tiroid folliküler kanserden kaynaklandığı anlaşılmakta, tiroid bezine dönülerek kanser içeren odağın saptanmasına gayret edilmektedir.

Bu hastalıkta veya şüphesinde temel tedavi cerrahidir. İnce iğne biyopsisi sonrasında tiroid bezi içinde papiller tiroid kanseri şüphesine veya teşhisine varıldıysa tiroid bezinin tümör içeren lobun (yarısının), ya da tamamının ameliyatla çıkartılması, çoğu kez standart tedavi yöntemidir.

Bu hastalıkta temel tedavi cerrahidir. Yapılacak cerrahinin kapsamı, örneğin; tiroid bezinin yarısının mı yoksa tamamının mı çıkartılacağının, boyun lenf bezlerinin temizlenip temizlenmeyeceğinin kararı, tedaviyi yönlendiren hekimler tarafından hastanın ve de hastalığın birçok özelliğine göre verilir.

Burada önemli olan, tiroid bezinin bir veya her iki yarısının, tümüyle çıkartılmasıdır. Bu durumda patoloji incelemesinin sonucuna göre tekrar bir ameliyat gerekme ihtimali azalmakta, eğer gerekirse de, yapılacak iş daha kolay ve sağlıklı olmaktadır. Cerrahın ve daha sonra tedaviye dahil olabilecek endokrinoloji ve nükleer tıp uzmanı hekimlerin işi daha kolaylaşmaktadır.

Bu hastalıkta tedaviyi yönlendiren hekimlerin tercihine göre radyoaktif iyot tedavisi, cerrahi tedavinin etkinliğini arttırmak için eklenebilmektedir.

Bir kez daha vurgulamak gerekirse, bu hastalığın temel tedavisi cerrahidir. Ameliyat sırasında tiroid bezinin bir lobu (yarısı) alınacaksa geriye o tarafta hiç doku bırakmamak, ya da çok az tiroid dokusu bırakmak esastır. Keza her iki taraf tiroid lobları çıkartılacaksa gene geride hiç doku bırakmamak ya da çok az tiroid dokusu bırakmak en sağlıklı ve doğru uygulama olacaktır.

Tiroid bezinde C hücresi ya da parafoliküler hücre olarak adlandırılan hücrelerden kaynaklanan medüller kanser, tüm tiroid kanserlerinin %5-10 unu oluşturur. Bu tümör hastaların %30’unda ailevi (kalıtsal) özellik göstermektedir. Bu kanser türünün boyundaki lenf bezelerine sıçrama ihtimali, diğer tiroid kanser türlerine göre daha fazladır.

Bu hastalığı taşıyan hastaların kanlarında calcitonin (kalsitonin) adlı hormon düzeyi yükselmektedir. Bu durum da hastalığın teşhisinde kimi zaman kolaylık sağlayabilmektedir.

Kadın ve erkekte eşit oranda görülen bu tümör, iki şekilde karşımıza gelmektedir:

• Çoğunluğu oluşturan birinci gruptaki hastalar, 50’li ve 60’lı yaşlarda, ailesinde medüller tiroid kanseri öyküsü bulunmayan bireylerden oluşur. Tümörleri kalıtsal (ailevi) değildir.
• İkinci gruptaki hastaların hastalığı kalıtsaldır. Yani ailesinde medüller kanser saptanan veya ileride aile bireylerinin bir kısmında medüller kanser gelişme ihtimali olan kişilerdir. Genellikle daha genç yaşta bu hastalığa yakalanmaktadırlar.

MEN2a (Multipl Endoktrin Neoplazi) ve MEN2b adlı sendromların (birden fazla organ ve sistemi ilgilendiren kalıtsal anomaliler) görüldüğü hastalarda medüller tiroid kanserine rastlanabilmektedir. Bu sendromlu hastalarda, başka organlar ve vücut bölgelerinde tümörler ve fonksiyon bozuklukları yanı sıra hastalığı kalıtsal olmayan hastalara göre daha genç yaşlarda tiroid medüller kanser ortaya çıkmaktadır.

Medüller tiroid kanserinde temel tedavi cerrahidir. Tiroid bezinin tamamen çıkartılması, boyun orta hatta, iman tahtası adı verilen göğüs kemiğinin arkasındaki lenf bezelerinin çıkartılması, kimi zaman da boyun yan kısımlarda bulunan lenf bezelerinin temizlenmesi (boyun diseksiyonu) uygulanan cerrahi girişimlerdir.

Cerrahi yapılan hastalarda, ameliyat sonrası dönemde radyoterapi (ışın tedavisi) de hastaların önemli bir kısmında tedaviye eklenmektedir.

Bu hastalığın tedavisinde radyoaktif iyot uygulamasının (atom tedavisi) hemen hiçbir zaman yararı ve yeri yoktur.

Hasta ve hastalık için en uygun tedaviyi seçmek ciddi bir deneyim ve tıbbi bilgi gerektirir. Hekiminiz tedavinizin planlanmasında izlenecek en uygun yolu belirleyecektir.

Medüller tiroid kanseri ameliyatının ardından başka operasyon veya tedavi gerekir mi?

Çıkartılan tiroid bezi dokusunda medüller kanser saptanması durumunda hastanın yaşı, cinsiyeti, başka hastalıklarının bulunup bulunmaması, tümörün büyüklüğü, mikroskopla yapılan incelemedeki hücre özellikleri, tümörün lenf bezlerine, çevre veya uzak organlara yayılımı gibi pek çok faktör ikinci bir cerrahi (eğer alınmadıysa, tiroid bezinin diğer yarısının alınması ya da boyun lenf bezelerinin temizlenmesi) veya radyoterapi gibi ek tedavileri gündeme getirebilir.

Bütün bu faktörleri değerlendirmek ve hasta ve hastalık için en uygun tedaviyi seçmek ciddi bir deneyim ve tıbbi bilgi gerektirir. Hekiminiz tedavinizin planlanmasında izlenecek en uygun yolu belirleyecektir.

Baş-boyun bölgesindeki kötü huylu tümörlerin cerrahi tedavisinin bir parçası da, hastalık içerdiği bariz veya muhtemel lenf bezelerinin sistematik bir şekilde, boyundaki hayati yapılara zarar vermeden çıkartılması, yani boyun diseksiyonu operasyonudur. Bu operasyon hemen her zaman, tümör dokusunun çıkartılmasıyla eş zamanlı olarak uygulanır.

Medüller tiroid kanseri de boyun lenf bezelerine metastaz (sıçrama) yapabilen, hatta çoğu kez yapan bir tümördür. Bu nedenle, öncelikle bu tümörün en sık metastaz yaptığı boyun ön bölge (bkz: şekilde VI – VII numaralı bölgeler) diseksiyonu çoğu kez önlem olarak uygulanır. Görünürde (muayenede, ultrason veya MR gibi tetkiklerde) bu bölgelerde lenf nodlarında metastaz varsa, tiroid bezinin çıkartılması sırasında diseksiyon, özellikle uygulanması gereken bir işlem halini almaktadır.

Medüller tiroid kanseri bazen de boynun yan kısımlarına (bkz: şekilde II – III – IV – V numaralı bölgeler) metastaz yapabilmektedir. Bu durum söz konusu olduğunda, bu bölgeleri içeren bir boyun diseksiyonu gerekli olabilmektedir.

Boyun diseksiyonunun gerekliliği konusunda hekiminiz sizi bilgilendirecektir.